Giải đáp một số tình huống, vướng mắc về thuế TNCN



Câu 1: Cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công vừa có thu nhập từ cho thuê nhà thì quyết toán thuế thu nhập cá nhân như thế nào? Có được quyết toán tại cơ quan chi trả không?

Trả lời: Tại Điểm 2.4.2 mục II Phần D Thông tư 84 quy định: cá nhân vừa có thu nhập từ Kinh doanh, vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công phải khai QTT trong các trường hợp sau:

- Có tổng thu nhập chịu thuế bình quân tháng trên 4 triệu đồng;

- Có hồ sơ đề nghị hoàn thuế hoặc bù trừ số thuế nộp thừa vào kỳ sau.

Căn cứ quy định trên, cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công vừa có thu nhập từ kinh doanh nếu phải khai QTT thì cá nhân phải tự QTT theo mẫu số 09, 09A, 09B ban hành kèm theo TT số 20/2010/TT-BTC ngày 05/02/2010 của Bộ Tài chính và nộp hồ sơ quyết toán thuế tại Chi cục thuế nơi cá nhân có hoạt ng cho thuê nhà. Cơ quan chi trả không QTT.

-------------------------------------

Câu 2: Đối với tiền lương của cả năm 2009 có được miễn giảm 50% hay không? Tiền lương thứ 13 xử lý như thế nào?

Trả lời: Theo quy định tại Điều 2 Thông tư số 160/2009/TT-BTC ngày 12/8/2009 của Bộ Tài chính thì tiền lương, tiền công mà đơn vị sử dụng lao ng phải trả cho cá nhân trong 6 tháng đầu năm 2009 được miễn thuế; đối với tiền thưởng tháng lương thứ 13 cũng được miễn 50% nếu chi trả trong quý I năm 2010.

-------------------------------------

Câu 3: Trường hợp cá nhân có MST phụ (13 số) và mã số chính (10 số), cá nhân đăng ký giảm trừ gia cảnh tại nơi có MST phụ. Vậy cá nhân sẽ đăng ký quyết toán tại đâu.

Trả lời: Theo quy định tại điểm 6 Điều 6 Thông tư số 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 thì cá nhân kinh doanh có nhiều địa điểm kinh doanh đóng ở nhiều địa bàn quận huyện, tỉnh khác nhau phải quyết toán thuế TNCN đối với toàn bộ thu nhập chịu thuế từ kinh doanh với Chi cục thuế tại một nơi có địa điểm kinh doanh mà cá nhân đăng ký giảm trừ gia cảnh.

-------------------------------------

Câu 4: Lợi nhuận của DN tư nhân tính thuế như thế nào?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 1.1 Phần A Thông tư số 130/2008/TT-BT ngày 26/12/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12 và hướng dẫn thi hành nghị định số 124/2008/NĐ-CP ngày 11/12/2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp thì doanh nghiệp tư nhân thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp do đó DNTN không phải tính và nộp thuế thu nhập cá nhân.

-------------------------------------

Câu 5: Trong năm 2009, cá nhân chỉ có thu nhập trong 3 tháng (10,11,12) thì khi quyết toán thuế được giảm trừ gia cảnh cho 3 tháng hay 6 tháng?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điểm 3.1.2 (a) mục I, phần B Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì vẫn được giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân là 6 tháng.

-------------------------------------

Câu 6: Cổ tức của cả năm 2006, 2007, 2008, 2009 chi trả trong năm 2010 thì có tính thuế TNCN không hay chỉ tính của năm 2009.

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điểm 1 Công văn số 16181/BTC-TCT ngày 31/12/2008 của Bộ Tài chính thì khoản chi trả cổ tức của cá nhân có nguồn gốc phát sinh từ năm 2008 trở về trước nhưng được chi trả vào năm 2009 thì áp dụng các chính sách thuế của năm phát sinh thu nhập, không tính vào thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập này.

Căn cứ vào hướng dẫn tại điểm 7 điều 2 Thông tư số 160/2009/TT-BTC thì phải tính thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức năm 2009 nếu được chi trả sau ngày 30/6/2010.

-------------------------------------

Câu 7: Trong năm 2010, cơ quan chi trả chưa có số thuế TNCN phải nộp thì có phải nộp tổng kết tháng, quý không.

Trả lời: Theo hướng dẫn tại Công văn số 2970/TCT-TNCN ngày 20/7/2009 của Tổng cục thuế thì trường hợp trong tháng tổ chức, cá nhân trả thu nhập không phát sinh khấu trừ thuế TNCN thì tạm thời chưa phải khai và nộp tờ khai thuế tháng, quý.

-------------------------------------

Câu 8: Nếu cá nhân quyết toán tại cơ quan chi trả thì có mẫu giấy uỷ quyền quyết toán không?

Trả lời: Trường hợp cá nhân uỷ quyền cho cơ quan chi trả quyết toán thuế thì cá nhân phải viết giấy uỷ quyền theo mẫu số 04-2/TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 60/2007/TT-BTC ngày 14/6/2007 của Bộ Tài chính.

-------------------------------------

Câu 9: Cá nhân làm việc bán thời gian, thời vụ chỉ duy nhất tại một nơi thì có được quyết toán tại cơ quan chi trả đó hay không (VD: cá nhân bán hàng đa cấp, đại lý bảo hiểm, xổ số.)

Trả lời: Theo quy định tại Thông tư 84/2008/TT-BTC, cá nhân tự quyết toán thuế.

-------------------------------------

Câu 10: Hồ sơ đề nghị hoàn thuế tại cơ quan chi trả như thế nào?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại Công văn số 4283/2010/BTC-TCT ngày 8/4/2010 của Bộ Tài chính thì trường hợp tổ chức trả thu nhập từ tiền lương, tiền công được cá nhân nhận thu nhập uỷ quyền quyết toán thuế có số thuế được hoàn thì tổ chức trả thu nhập không phải lập hồ sơ hoàn thuế mà có trách nhiệm:

- Lập tờ khai quyết toán thuế TNCN theo hướng dẫn tại TT 20/2010/TT-BTC ngày 05/02/2010 của Bộ Tài chính và nộp tờ khai quyết toán thuế theo quy định;

- Bù trừ số thuế nộp thừa, nộp thiếu, khấu trừ số thuế còn phải nộp; hoàn thuế cho cá nhân nộp thừa.

- Cung cấp tài khoản cho cơ quan thuế; nhận tiền hoàn thuế từ NSNN qua tài khoản;

- Hoàn trả cho cá nhân nộp thừa trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày có văn bản đề nghị gửi cơ quan thuế.

-------------------------------------

Câu 11: Bác sĩ khám bệnh ngoài giờ, có lương tại bệnh viện thì quyết toán tại đâu?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 2.4.2 TT 84/2008/TT-BTC thì cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương tại bệnh viện vừa có thu nhập từ khám bệnh ngoài giờ phải tự quyết toán thuế và nộp hồ sơ quyết toán thuế tại Chi cục thuế nơi cá nhân khám bệnh.

-------------------------------------

Câu 12: Cá nhân đóng góp quỹ từ thiện vì người nghèo, học bổng…tại công đoàn của cơ quan thi không có chứng từ riêng vậy xử lý như thế nào? Nếu nộp trực tiếp chứng từ là phiếu thu có được không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại Công văn số 56/TCT-TNCN ngày 7/01/2010 của Tổng cục Thuế thì tài liệu để chứng minh cá nhân đóng góp quỹ từ thiện vì người nghèo, học bổng...tại công đoàn cơ quan là chứng từ thu hợp pháp do các quỹ bảo trợ xã hội, quỹ từ thiện nhân đạo cấp (cơ quan chi trả hoặc cá nhân trực tiếp liên hệ để được cấp chứng từ thu hợp pháp).

-------------------------------------

Câu 13: Trường hợp chỉ kinh doanh thời vụ, không thường xuyên có được giảm trừ cho bản thân 4.000.000/tháng không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điểm 3.1.2 (a) mục I, phần B Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì trường hợp chỉ kinh doanh thời vụ, không thường xuyên vẫn được giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân là 4 triệu đồng /tháng (48 triệu đ/năm).

-------------------------------------

Câu 14: Trường hợp cá nhân chuyển công tác từ cơ quan này đến cơ quan khác thì tại cơ quan cũ có phải quyết toán không hay chuyển hết thu nhập đến cơ quan mới để quyết toán chung.

Trả lời: Theo quy định tại điều 29 Nghị định số 100/2008/NĐ-CP thì việc quyết toán thuế TNCN được thực hiện theo năm, do đó trường hợp cá nhân chuyển công tác từ cơ quan này đến cơ quan khác sẽ được quyết toán tại cơ quan mới chuyển đến trên cơ sở chứng từ đã khấu trừ thuế tại cơ quan cũ.

-------------------------------------

Câu 15: Công tác phí, điện thoại...theo NĐ 100 đưa vào thu nhập chịu thuế nhưng theo TT 62 không đưa vào thu nhập chịu thuế nếu có văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, vậy áp dụng theo quy định tại NĐ100 hay TT62?

Trả lời: Thực hiện theo Thông tư 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009.

-------------------------------------

Câu 16: Nếu đơn vị chi trả không nhận quyết toán hộ thì cá nhân có phải tự quyết toán không?.

Trả lời: Theo Thông tư số 02/2009/TT-BTC thì cơ quan chi trả có thể quyết toán nếu cá nhân có duy nhất 1 loại thu nhập và có số thuế phải nộp > số thuế phải khấu trừ. Nếu cơ quan chi trả không quyết toán thì cá nhân tự quyêt toán.

-------------------------------------

Câu 17: Hộ nộp thuế khoán trong năm được cấp hoá đơn lẻ thì có được bù trừ vào số thuế khoán không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại Công văn số 379/TCT-TNCN ngày 02/02/2010 của Tổng cục thuế v/v quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán thì Hộ cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán ổn định thuế cả năm theo quy định, nếu trong năm khoán thuế có yêu cầu cấp hoá đơn lẻ thì vẫn nộp thuế theo mức đã khoán ổn định từ đầu năm đồng thời còn phải nộp thuế tính theo doanh thu, thu nhập của hoá đơn lẻ theo quy định cho từng lần phát sinh.

-------------------------------------

Câu 18: Ai phải chịu trách nhiệm về tính xác của hồ sơ giảm trừ người phụ thuộc?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 3.1.3 mục I phần B Thông tư số 84/2008/TT-BTC thì đối tượng nộp thuế có trách nhiệm kê khai số người phụ thuộc được giảm trừ và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực trong việc kê khai này.

-------------------------------------

Câu 19: Cá nhân cho Công ty TNHH, DN, hộ gia đình, cá nhân vay tiền thông qua hợp đồng vay, vậy cá nhân cho vay hay Công ty TNHH, DN... vay phai kê khai nộp thuế với cơ quan thuế địa phương?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 1.2.2 mục II, Phần D Thông tư số 84/2008/TT-BTC thì trường hợp cá nhân cho các tổ chức (Công ty TNHH, DN) vay thì các tổ chức có trách nhiệm khấu trừ thuế TNCN và kê khai nộp thuế, trường hợp cho hộ gia đình, cá nhân vay thì cá nhân cho vay có trách nhiệm kê khai, nộp thuế.

-------------------------------------

Câu 20: Phụ cấp đặc thù là gì? Đơn vị , đối tượng nào được phụ cấp đặc thù ?

Trà lời: Phu cấp đặc thù là phụ cấp riêng cho ngành đó. VD: Dầu khí có phụ cấp đi biển. Mỗi ngành có phụ cấp riêng của ngành đó và theo quy định riêng của chính phủ, và hướng dân của các bộ quản lý ngành đó. Nếu có quy định thì được trừ.

-------------------------------------

Câu 21: Cá nhân công tác tại một cơ quan nhà nước hưởng lương theo chế , ngoài ra có một căn hộ cho thuê và có một số vốn nhất định cho doanh nghiệp vay lấy lãi, hỏi cá nhân đó có phải quyết toán thuế TNCN không và quyết toán thuế đối với những khoản thu nhập nào?

Trả lời: Căn cứ quy định tại điều 28 Nghị định 100/2008/NĐ-CP của chính phủ thì cá nhân phải trực tiếp khai thuế, nộp thuế đối với thu nhập từ cho thuê nhà;

Theo hướng dẫn tại điểm 2.4.2 mục II Phần D Thông tư 84/2008/TT-BTC thì cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, vừa có thu nhập từ kinh doanh (cho thuê nhà) phải khai quyết toán thuế trong các trường hợp sau:

- Có tổng thu nhập chịu thuế bình quân tháng trên 4 triệu đồng;

- Có hồ sơ đề nghị hoàn thuế hoặc bù trừ số thuế nộp thừa vào kỳ sau.

Trường hợp phải khai quyết toán thuế, cá nhân chỉ khai các khoản thu nhập từ tiền lương, thu nhập từ kinh doanh (cho thuê nhà), không phải khai khoản thu nhập cho doanh nghiệp vay vốn (DN đã khấu trừ 5%)

-------------------------------------

Câu 22: Công ty TNHH có 2 thành viên góp vốn và cả 2 cùng điều hành công ty thì lợi nhuận được chia sau khi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo tỷ lệ góp vốn có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 3.3 mục II, phần A Thông tư số 84/2008/TT-BTC thì khoản lợi tức nhận được do tham gia góp vốn vào công ty TNHH là thu nhập từ đầu tư vốn, do đó thành viên góp vốn khi nhận được khoản thu nhập này phải nộp thuế thu nhập cá nhân với mức thuế suất 5%.

-------------------------------------

Câu 23: Lợi nhuận sau thuế TNDN của chủ doanh nghiệp tư nhân có phải tính và nộp thuế TNCN nữa không? nếu phải nộp thì tính là thu nhập từ tiền lương, tiền công hay từ đầu tư vốn?

Trả lời: ngày 26/8/2009 Bộ Tài chính đã có Công văn số 11971/BTC-TCT hướng dẫn về thuế thu nhập cá nhân đối với chủ doanh nghiệp tư nhân, theo đó: chủ doanh nghiệp tư nhân không phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với phần thu nhập còn lại sau khi doanh nghiệp đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập khác không liên quan đến hoạt ng của doanh nghiệp tư nhân như: thu nhập từ trúng thưởng,thu nhập từ thừa kế, quà tặng...

-------------------------------------

Câu 24: Hộ khoán diện ấn định thuế có phải kê khai quyết toán thuế TNCN hay không nếu họ không có thêm bất kỳ nguồn thu nhập nào khác?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 2.2.3 (e) mục II Phần D Thông tư số 84/2008/TT-BTC thì cá nhân chỉ có thu nhập từ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán không phải quyết toán thuế.

-------------------------------------

Câu 25: Cá nhân vừa có thu nhập từ kinh doanh vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công bình quân tháng như sau:

Thu nhập kinh doanh (thuộc hộ khoán) :a. - TNCT: 5.400.000đ

- Có 1 người phụ thuộc.

- TNTT = 5.400.000 – 5.600.000 = - 200.000đ

b. TNCT tiền lương, tiền công : 2.000.000đ

Khấu trừ 10% thuế TNCN : 200.000đ

Hỏi : như vậy cá nhân đó có quyết toán thuế TNCN không? Nếu quyết toán thì thực hiện số tiền nộp thừa có tính cả phần kinh doanh không? Trong khi đó thu nhập tính thuế từ phần kinh doanh âm nên không có số thuế đã nộp phần thu nhập kinh doanh.

Nếu không quyết toán thuế thì thu nhập tiền lương, tiền công cá nhân đã bị khấu trừ 10% thì tính như thế nào?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điểm 2.4.2 mục II Phần D Thông tư 84/2008/TT-BTC thì cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, vừa có thu nhập từ kinh doanh phải khai quyết toán thuế trong các trường hợp sau:

- Có tổng thu nhập chịu thuế bình quân tháng trên 4 triệu đồng;

- Có hồ sơ đề nghị hoàn thuế hoặc bù trừ số thuế nộp thừa vào kỳ sau.

Theo ví dụ trên cá nhân có thu nhập chịu thuế bình quân tháng là 7.400.000 đồng, do đó cá nhân phải tự quyết toán với cơ quan thuế, nếu số thuế TNCN đã tạm khấu trừ cao hơn số phải nộp thì sẽ được hoàn hoặc bù trừ vào kỳ tiếp theo.

-------------------------------------

Câu 26: Người nộp thuế vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công và vừa có thu nhập từ kinh doanh nhà cho thuê tại nhiều nơi khác nhau và đã nộp hồ sơ giảm trừ gia cảnh tại 1 nơi kinh doanh cho thuê nhà. Vậy phải tiến hành nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN tại nơi nào?

Trả lời: Theo quy định tại Điểm 6 Điều 6 Thông tư số 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 thì cá nhân phải quyết toán thuế TNCN với Chi cục thuế tại nơi có địa điểm kinh doanh cho thuê nhà mà cá nhân đăng ký giảm trừ gia cảnh.

-------------------------------------

Câu 27: Hộ kinh doanh vừa có thu nhập từ kinh doanh vừa có thu nhập từ tiền lương thì quyết toán thuế TNCN thực hiện ở nơi nào? Nếu cá nhân chọn quyết toán tại nơi chi trả lương thì báo cáo chứng từ gì cho cơ quan thuế nơi kinh doanh? Nếu cá nhân chọn quyết toán thuế tại cơ quan thuế nơi kinh doanh thì cần chứng từ gì chứng minh thu nhập tiền lương được đúng?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 2.4.2 (c) thì trường hợp cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công vừa có thu nhập từ kinh doanh quyết toán thuế TNCN tại nơi cá nhân có hoạt ng kinh doanh (cho thuê nhà), chứng từ chưng minh thu nhập từ tiền lương và số đã khấu trừ là Chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân do tổ chức chi trả lập.

-------------------------------------

Câu 28: Công ty có thuê nhân công thời vụ (hợp đồng 6 tháng), những người lao ng này không thuộc biên chế Công ty. Khi thanh toán tiền công cho bộ phận lao ng này phải thu từ tiền công của họ là bao nhiêu và cách thức kê khai nộp thuế như thế nào, có được giảm trừ gia cảnh không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điều 5 Thông tư 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 của Bộ Tài chính thì trường hợp công ty có ký hợp đồng lao ng thời vụ 6 tháng thì thực hiện tạm khấu trừ thuế theo Biểu thuế luỹ tiến từng phần và được tính giảm trừ gia cảnh.

-------------------------------------

Câu 29: Cá nhân có góp vốn trong một công ty TNHH, hàng tháng có nhận lương (do có tham gia làm việc trong công ty) và được chia cổ tức vào cuối năm. Đối với phần tiền lương hàng tháng công ty đã thực hiện tạm khấu trừ thuế TNCN, phần cổ tức cũng đã được khấu trừ 5% trước khi chi trả. Vậy cá nhân có phải làm quyết toán thuế vào cuối năm không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại Thông tư số 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính thì cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân nếu có số thuế phải nộp lớn hơn số thuế đã khấu trừ hoặc cá nhân có yêu cầu hoàn thuế, vì vậy nếu thấy trong năm công ty đã tạm khấu trừ cao hoặc thấp hơn số thuế TNCN phải nộp thì cá nhân phải quyết toán thuế. Thu nhập nhận được từ chia cổ tức đã khấu trừ 5% cá nhân không phải quyết toán thuế.

-------------------------------------

Câu 30: Trong năm 2008, cá nhân có ký hợp đồng cho thuê nhà với thời hạn hai năm và đã thu trước tiền thuê nhà cho cả năm nay. Sau đó đã nộp đủ thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), hỏi có được tính lại số thuế đã nộp theo Luật Thuế TNCN hay không?

Trả lời: Theo hướng dẫn tại điều 6 Thông tư số 62/2009/TT-BTC ngày 27/3/2009 của Bộ Tài chính thì trường hợp cá nhân cho thuê nhà trong năm 2008 và đã thu tiền cho cả năm 2009, đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp thì cá nhân cho thuê nhà được quyền lựa chọn giữ nguyên mức thuế thu nhập doanh nghiệp đã nộp cho doanh thu năm 2009 hoặc tính lại theo Luật thuế thu nhập cá nhân.

(Theo www.gdt.gov.vn)